Mindfulness werd in 1979 door Jon Kabat-Zinn gepresenteerd aan patiƫnten die moesten leren leven met het feit dat er geen behandeling meer mogelijk was. Jon Kabat-Zinn mediteerde zelf en dacht dat aandachtsgerichte meditatie een acceptatieproces van pijn en verdriet zou kunnen bevorderen. Hij ontwikkelde een 8-weekse training. Tegenwoordig is gebleken dat ook mensen zonder klachten baat hebben bij mindfulness en dat de kwaliteit van leven aanzienlijk kan verbeteren.


De twee meest bekende vormen van mindfulness training zijn de Mindfulness-Based Stress Reduction (MBSR) en de Mindfulness-Based Cognitive Therapy (MBCT). MBSR is gericht op het verminderen van stress en het bevorderen van aandacht. MBCT wordt toegepast in therapeutische context, bijvoorbeeld bij mensen met somberheidsklachten.


Mindfulness is afgeleid van Samantha en Vipassana. Dat zijn van oorsprong boeddhistische meditatievormen waarbij het onderzoeken van de geest voorop staat. Een startpunt hierin is om dwalende gedachten op te merken. Mindfulness is erop gericht om deze dwalende gedachten vriendelijk terug te brengen naar het huidige moment. Dit heeft tot gevolg dat er minder ruimte is voor piekeren. Een voortdurende gedachtestroom leidt niet tot oplossingen of verbeteringen. Door aandachtig in het hier en nu te zijn wordt deze gedachtestroom onderbroken.